Το τμήμα Φυσικής του Α.Π.Θ. είναι από τα πρώτα τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το οποίο ιδρύθηκε το 1925, από την πρώτη Ελληνική Δημοκρατία με εισήγηση του Αλεξάνδρου Παπαναστασίου. Η Σχολή των Φυσικών και Μαθηματικών Επιστημών ιδρύθηκε με το νόμο 3341 “Περί ιδρύσεως Πανεπιστημίου εν Θεσσαλονίκη”, την 14η Ιουνίου 1925. Ο ίδιος νόμος προέβλεπε την λειτουργία των εξής τμημάτων για τη Σχολή: 1) Μαθηματικών Επιστημών 2) Φυσικών Επιστημών 3) Βιομηχανικής Χημείας 4) Φαρμακευτικής 5) Ηλεκτρολογίας 6) Γεωργικών Επιστημών και 7) Δασολογίας. Ο χρόνος έναρξης του κάθε τμήματος αφέθηκε να οριστεί με Νομοθετικό Διάταγμα.
Το τμήμα Φυσικής αρχίζει να λειτουργεί από το πανεπιστημιακό έτος 1928-29. Ο ρόλος στο ξεκίνημα της λειτουργίας του, ήταν να προσφέρει μαθήματα που εξυπηρετούσαν τα τμήματα Γεωπονίας και Δασολογίας, τα οποία αποτελούσαν τον πυρήνα της Σχολής και του Πανεπιστημίου.
Στα 10 χρόνια λειτουργίας του Τμήματος ο μόνος καθηγητής Φυσικής είναι ο Ν. Περράκης. Ο Ν. Εμπειρίκος διορίστηκε το 1937, ως καθηγητής Πειραματικής Φυσικής. Ακολουθούν οι διορισμοί, το 1940, των Ι. Ξανθάκη(Αστρονομίας), Ι. Γρατσιάτου(Μηχανικής) και Β. Λειβαθηνού(απεβίωσε λίγους μήνες μετά τον διορισμό του, πριν προλάβει να αναλάβει καθήκοντα). Τέλος, το 1942, διορίζεται ο Β. Κυριαζόπουλος(Μετεωρολογίας).
Το πρόγραμμα σπουδών δείχνει πως το Τμήμα επιδιώκει να δώσει μια ισόρροπη εκπαίδευση στις θετικές επιστήμες, ενώ δεν αγνοεί την προετοιμασία των σπουδαστών για τη διδασκαλία, όπως δείχνουν τα μαθήματα Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας. Είναι ενδιαφέρον ότι οι φοιτούντες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες(φοιτητές και ακροατές), ενώ υπάρχουν και εξέταστρα.
Με νομοθετικό διάταγμα της 16ης Ιανουαρίου 1929(άρθρον 1ον) : “Ιδρύονται εν τη σχολή των Φυσικών και Μαθηματικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τα ακόλουθα εργαστήρια και σπουδαστήρια”
- Εργαστήρια
1) Φυσικής, 2) Χημείας, 3) Βοτανικής, 4) Ζωολογίας, 5) Γεωλογίας, Πετρολογίας και Ορυκτολογίας, 6) Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας(ή Μετεωροσκοπείον Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης), 7) Γεωργικής Χημείας, 8) Δασοκομικής, 9) Υλοχρηστικής, 10) Ξυλομετρικής και Δασικής Εκτιμητικής, 11) Αντοχής Υλικών και Μηχανολογίας
- Σπουδαστήρια
1)Μαθηματικών, 2) Δασικής Διαχειριστικής και Πολιτικής
Σήμερα στο Φυσικό Τμήμα λειτουργούν πέντε τομείς:
- Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής
- Πυρηνικής Φυσικής και Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων
- Φυσικής Στερεάς Κατάστασης
- Ηλεκτρονικής και Ηλεκτρονικών Υπολογιστών
- Εφαρμογών Φυσικής και Φυσικής Περιβάλλοντος